Mysteries in Denemarken

Als je langer in een land bent, als je er woont en werkt, dan leer je een cultuur pas écht kennen, wordt vaak beweerd. Dat klopt ook wel, want na drie en een halve maand in Denemarken ken ik de cultuur hier wel zo’n beetje. Niet dat dat nou zo moeilijk is, want het wijdverbreide vooroordeel dat de Deense cultuur heel erg op de Nederlandse lijkt klopt gewoon. Desondanks zijn er na drie en een halve maand culturele ervaring opdoen, nog een aantal onopgeloste Deense mysteries.

1) Het systeem waarmee de nummerplaten van auto’s vastzitten. Ik geef meteen eerlijk toe dat ik dat nog nooit van dichtbij bekeken heb, maar heel veel kan het nooit voorstellen, want je ziet hier regelmatig auto’s zonder nummerplaat. Nu denk je natuurlijk meteen: ja, maar nummerplaten worden heel vaak gestolen en dat gebeurt vast en zeker ook in Denemarken. Vast en zeker, maar de dieven zijn hier toch niet zo stom dat ze maar één nummerplaat stelen en geen twee. Bovendien zag ik op Bornholm hoe een auto die van de veerpont afreed werd tegengehouden door de medewerker van de veerpont. De medewerker gaf vervolgens de nummerplaat door het raampje aan de bestuurder, die was er tijdens de overtocht (!) afgevallen. Op de parkeerplaats van het bedrijventerrein hier staan regelmatig auto’s met maar één nummerplaat. Omdat het hier ’s nachts is uitgestorven, moet de bestuurder met één kenteken naar zijn werk zijn gereden en óók weer terug. Je ziet op de weg dan ook regelmatig auto’s met een missend kenteken rondrijden. Wat de Deense wetten en regels betreffende nummerplaten zijn weet ik niet, maar ik weet wel dat het in Nederland superstrafbaar is om zonder rond te rijden en ik kan me eigenlijk bijna niet voorstellen dat het in Denemarken anders is.
1a. Submysterie in de categorie auto’s: in Denemarken rijden (bjina) geen oude auto’s rond. Iedereen heeft hier een redelijk moderne en nieuwe auto, terwijl er toch ook in Denemarken mensen moeten wonen met een laag inkomen die moeilijk een luxewagen kunnen betalen (of mensen die het geen zier kan schelen waar ze in rijden, als het maar rijdt).

2) Tweedehands kledingwinkels. Daar zijn er hier heel veel van, terwijl Denemarken (volgens mij) een heel welvarend westers land is. Zit die welvaart alleen aan de oppervlakte en zijn de mensen veel armer dan ze eruit zien of kan het Denen niet zo veel schelen waar hun kleren vandaan komen en zijn ze veel minder modegevoelig dan Nederlanders? In Hørsholm, waar ik woon, wordt het contrast nog eens versterkt door de overdaad aan luxe kleding- en interieurzaken in het centrum. Hørsholm is kleiner dan Dronten, maar er zitten toch zeker drie tweedehands kledingwinkels. Bovendien zitten ze gewoon aan de grote weg en in de winkelstraat, terwijl de Emmaus en tweedehands zaken in Nederland vaak wat meer achteraf zitten.

3) Gebrekkige interesse. Misschien ligt het meer aan het feit dat ik nu in een gewoon bedrijf werk met gewone mensen in plaats van op een universiteit met allemaal mede-vakgedeformeerden om me heen, maar het lijkt wel alsof Denen veel minder interesse hebben voor hun omgeving dan de mensen waar ik in Nederland mee omga. Om een paar voorbeelden te noemen: verschillende collega’s die ik vroeg wisten niet waarom er afgelopen zondag stoom uit de straat kwam in Kopenhagen, net als je in films in New York ziet. Het grondwater staat hier in het bos vaak heel hoog, met doodgaande bomen erin. Dat betekent dat het grondwater ooit lager gestaan moet hebben. Veel man mijn collega’s wisten niet hoe dat zat, behalve mijn begeleider, die me heeft uitgelegd dat grondwaterbeheer niet meer zo intensief wordt gedaan in natuurgebieden als vroeger. Zes collega’s die ik gevraagd heb weten niet waar de radar voor is die bij het bedrijf staat. En de overtreffende trap als het gaat om desinteresse is mijn kantoorgenootje, een masterstudent aan Kopenhagen Universiteit. Ze zou naar haar studiegebied om daar een boottocht te maken en was maar matig geïnteresseerd. Ze werkt bij DHI omdat ze dan geen onderzoek hoefde te doen waarvoor het verzamelen van eigen gegevens (lees: veldwerk) nodig was want studiegenoten hadden dat gedaan en het was heel saai geweest. Ik geloof niet dat ze ooit op veldwerk is geweest en dat ze dat ook helemaal niet erg vindt, terwijl veldwerk in Nederland zo’n beetje dé reden is om Aardwetenschappen te gaan studeren. Verder weet ik van geen van mijn collega’s of ze nog bijzondere hobby’s en interesses hebben, zoals vogels kijken, iets historisch of vrijwilligerswerk bij het lokale buurtcentrum.
3a. Submysterie in deze categorie: waarom is alles buiten de hoofdstadomgeving saai en oninteressant? Geen enkele collega piekert erover om naar Jutland te verhuizen en toen gezegd werd dat geografen best een baan bij de Deense kustautoriteit kunnen krijgen, was dat ook op een bijzonder neerbuigende toon gezegd. Wie wil er nu bij de kustautoriteit werken? Die zit op Jutland! De DHI-vestiging in Århus is in Hørsholm ook allesbehalve populair. Aan de andere kant ook niet zo’n groot mysterie, want Amsterdammers denken precies zo over Groningen.

4) Waar zijn alle Denen na half zes? Dan zijn de vierbaanssnelwegen rondom Kopenhagen volledig uitgestorven. Werkt er hier niemand een halfuurtje langer? Heeft niemand een afspraak elders? Zit echt iedereen braaf om zes uur aan de avondmaaltijd met de familie?

5) Waarom zijn er zo ontstellend
veel pizzeria’s en Italiaanse restaurants in Denemarken. Toen Johannes en ik in Kopenhagen uit eten wilden, stonden we op een heel gezellig knus pleintje met veel terrasjes. We zeiden tegen elkaar: we zijn in Kopenhagen, we gaan niet bij een Italiaan eten. We zijn dus niet op het pleintje, maar twee straten verderop gaan eten. Misschien eten ze hier Italiaans omdat het Deense eten niet zo lekker is of gaat vervelen, maar dat klopt ook niet. Uit ervaring weet ik intussen dat het eten bij in ieder geval één Italiaan in de buurt van Kopenhagen werkelijk niet naar binnen te krijgen is.

6) Bruine Denen. Heel veel Denen hebben een ontzettend bruine huid. Omdat zomer hier meer een kwestie van datum is dan van temperatuur, lopen vanaf half juni tot eind augustus alle tienermeisjes in hele korte broekjes, vijftien graden of niet en daar hebben ze allemaal ontzettend bruine benen onder. Het is echt niet zo dat de zon hier veel vaker of sterker schijnt dan in Nederland, integendeel en Deense tienermeisjes zullen toch ook gewoon naar school moeten en kunnen niet drie maanden lang fulltime in de zon liggen. Een vergelijkbaar verhaal geldt ook voor alle jonge Deense moeders en alle oudere Deense moeders, eigenlijk voor heel veel Deense vrouwen. De enige verklaring die ik kan bedenken is de enorme hoeveelheid zelfbruiningscrème waarmee de drogisterijen al vanaf april uitgebreid adverteren.

Tot zo ver alle Deense mysteries die ik tot nu toe tegen ben gekomen. Er zijn er vast nog wel meer, het leven kan soms raadselachtige vormen aannemen. Gelukkig zijn Denen in sommige dingen wel goed en daar zal ik ook nog een blog aan wijden, aan dingen die leuk zijn in Denemarken (en aan dingen die niet leuk zijn in Denemarken).

Indtil næste gang!

Nynke